ตั้งอยู่ที่ถนนป่าโทนเป็นตัวอย่าง
ของหมู่เรือนไทยภาคกลาง
ในรูปแบบเรือนคหบดีไทยสมัยโบราณเดิมเป็น
จวนสมุหเทศาภิบาล มณฑลกรุงเก่า
พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมขุนมรุพงศ์สิริพัฒน์
ทรงสร้างขึ้นในปีพ.ศ.2437
ที่เกาะลอยบริเวณสะพานเกลือ
ซึ่งอยู่ตรงข้ามกับที่ว่าการมณฑล
ต่อมาในราวปีพ.ศ. 2483 ปรีดี พนมยงค์
นายรัฐบุรุษอาวุโส ได้ย้ายจวนหลังนี้
มาสร้างในบริเวณคุกนครบาลเก่า
ของพระนครศรีอยุธยา
พร้อมทั้งสร้างเรือนไทยเพิ่มขึ้นอีก
ในปี พ.ศ.2499 และให้ชื่อเรือนไทยนี้
ว่าคุ้มขุนแผน
ซึ่งเชื่อกันว่าขุนแผน
เคยต้องโทษอยู่ในคุกแห่งนี้
ที่มา : https://ww2.ayutthaya.go.th/travel/detail/80