สร้างแล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 2542 เพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระมหากษัตริย์ผู้กอบกู้กรุงศรีอยุธยาหลังการเสียกรุงครั้งที่ 1 เพื่อเทิดเพระเกียรติและให้ชาวไทยน้อมรำลึกถึงความกล้าหาญของพระองค์ นอกจากนี้ยังเป็นโครงการส่วนหนึ่งเพื่อพัฒนาทุ่งภูเขาทองเป็นแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา

พระบรมราชานุสาวรีย์แห่งนี้มีลักษณะของสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงม้าศึกประดิษฐานบนแท่นและลานหินสีขาว อันเป็นเหตุการณ์ตามพงศาวดารตอนพระองค์ทรงม้าออกศึกสังหารลักไวทำมู ทหารเอกของพระเจ้าหงสาวดี นอกจากนี้รอบแท่นยังมีภาพประติมากรรมนูนต่ำบรรยายพระราชประวัติของพระองค์ถึง 11 ภาพ เน้นถึงเวลาสำคัญ อาทิเช่น ตอนประกาศอิสรภาพที่เมืองแครง ตอนคาบพระแสงดาบปล้นค่ายพระเจ้าพระเจ้านันทบุเรง ตอนยิงพระแสงปืนต้นข้ามแม่น้ำสะโตงเป็นต้น

ทั้งนี้พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ยังถือเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ซึ่งทรงมีพระราชดำริว่าสมควรให้จัดสร้างขึ้นบนพื้นที่ทุ่งภูเขาทอง ต่อเนื่องจากพระราชานุสาวรีย์สมเด็จพระศรีสุริโยทัย ที่ทุ่งมะขามหย่อง ใกล้เคียงกัน

ที่ตั้ง : อยู่นอกเกาะเมืองทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ตำบลภูเขาทอง ทางเข้าวัดภูเขาทอง สามารถเดินทางสะดวกจากทางหลวงหมายเลข 309 (อยุธยา-อ่างทอง)