วัดใหญ่ชัยมงคล: วัดโบราณสถานที่ได้รับการฟื้นฟูจนมีพระจำพรรษามาตั้งแต่ปี 2500 จุดเด่นคือเจดีย์ชัยมงคลที่สมเด็จพระเนรศวรมหาราชทรงสร้างขึ้นเพื่อฉลองชัยชนะเหนือพม่าและเป็นไปได้ว่าพระอัฐิในสมเด็จพระเนรศวรอาจจะอยู่ในเจดีย์แห่งนี้ด้วย ภายในวัดมีพระนอนขนาดใหญ่ประดิษฐานอยู่ในซากวิหารพระไสยาสน์ ด้านหลังของวัด คือ ตำหนักสมเด็จพระเนรศวรที่ยิ่งใหญ่สมพระบารมี

วัดใหญ่ชัยมงคลเดิมชื่อวัดป่าแก้วสร้างขึ้นในปี พ.ศ. 1900 ตามตำนานเล่าว่าเมื่อครั้งสมเด็จพระเจ้าอู่ทองปลงพระศพเจ้าแก้ว ทรงสร้างวัดป่าแก้วขึ้นในที่ปลงศพ เชื่อกันว่าพระอุโบสถวัดป่าแก้วเป็นที่อธิษฐานเสี่ยงทายของพระเฑียรราชาว่าจะลาสิกขาจากสมณเพศและขึ้นครองราชย์หรือไม่ ในสมัยสมเด็จพระเนรศวรมหาราช หลังจากที่ทรงชนะการทำยุตหัตถีกับพระมหาอุปราช สมเด็จพระเนรศวรมหาราชจึงโปรดให้สร้าง ‘เจดีย์ชัยมงคล’ ภายในบรรจุพระชัยมงคลคาถา ขึ้นที่วัดป่าแก้วเพื่อเป็นการเฉลิมฉลองชัยชนะเหนือทัพพม่า อีกทั้งยังพระราชทานชื่อวัดเสียใหม่ว่า ‘วัดใหญ่ชัยมงคล’ สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพได้ทรงสันนิษฐานว่าแม้แต่พระบรมอัฐิพระเนรศวรมหาราชก็น่าจะอยู่ในเจดีย์แห่งนี้ด้วย

หลังจากเสียกรุงครั้งที่ 2 วัดใหญ่ชัยมงคลกลายเป็นวัดร้าง กระทั่งพระฉลวย สุธมฺโมได้นำเณรและแม่ชีเข้าหักร้างถางพงเพื่อใช้เป็นสถานที่ปฏิบัติธรรม ต่อมาพระฉลวยได้นิมนต์พระครูภาวนาพิริยคุณในขณะนั้น (สมณศักดิ์สุดท้ายคือพระครูภาวนารังสี) ให้ดูแลวัดใหญ่ชัยมงคล ท่านได้ฟื้นฟูและพัฒนาวัดจนในท้ายที่สุดก็มีพระจำพรรษาในปี พ.ศ. 2500 วัดใหญ่ชัยมงคลได้รับการประกาศให้อยู่ในพื้นที่อุทยานประวัติศาสตร์ พระนครศรีอยุธยา เมื่อคราวที่มีการประกาศเพิ่มเติมขยายเขตอุทยานดังกล่าวในปี พ.ศ. 2540

สิ่งที่น่าสนใจภายในวัด

▌พระเจดีย์ชัยมงคล
เจดีย์ชัยมงคลเป็นเจดีย์ใหญ่เป็นเจดีย์ทรงระฆังขนาดใหญ่ แต่ไม่มีบัลลังก์รองรับปล้องไฉนและปลี เจดีย์แห่งนี้เป็นที่บรรจุชัยมงคลคาถาหรือพาหุงมหากา เป็นบทสรรเสริญชัยชนะของพระพุทธองค์ 8 ประการด้วยกัน รอบบานเจดีย์มีพระพุทธรูปปางมารวิชัยประจำอยู่ 4 ทิศ ระเบียงคดรอบเจดีย์ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย ปัจจุบันเจดีย์และพระพุทธรูปอยู่ในสภาพดีมาก จึงยังเปิดให้สาธุชนเข้าไปภายในเจดีย์เพื่อชมร่องรอยของความงดงามและสักการะสิ่งศักดิสิทธิ์

▌พระนอน
ที่วัดใหญ่ชัยมงคลมีพระนอนองค์ใหญ่อยู่ภายในวิหารพระไสยาสน์ แม้วิหารจะผุพังไปตามกาลเวลาเหลือเพียงผนังและเสาบัวกลุ่ม แต่องค์พระได้รับการบูรณะเป็นอย่างดี พระนอนองค์นี้เป็นพระพุทธรูปปางทรงพักผ่อนพระอิริยาบถ เพราะทรงลืมพระเนตร พระเศียรหนุนหมอน และไม่มีหมอนรองใต้พระกัจฉะ (รักแร้) นับเป็นพระพุทธรูปองค์เดียวในวัดใหญ่ชัยมงคลที่สื่อถึงการพักผ่อน เพราะองค์อื่นๆ อยู่ในปางมารวิชัยซึ่งแสดงพุทธประวัติช่วงที่พระพุทธองค์ทรงมีชัยชนะเหนือมาร

▌ตำหนักสมเด็จพระเนรศวรมหาราช
อยู่ด้านหลังวัดใหญ่ชัยมงคล เริ่มสร้างปี พ.ศ. 2535 แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2544 โดยรอบตำหนักมีไก่ชนปูนปั้นมากมายเพราะเชื่อกันว่าพระองค์ท่านโปรดไก่ชน ทางเข้าอฃค์พระตำหนักมีรูปปั้นช้างทรงประจำอยู่ ภายในมีพระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเนรศวรทรงหลั่งทักษิโณทก เพื่อเป็นการระลึกถึงเมื่อครั้งที่พระองค์ท่านทรงประกาศอิสรภาพ ตำหนักแห่งนี้มีขนาดใหญ่ มีน้ำล้อมรอบ ร่มรื่นและสวยงามสมพระบารมี จึงนับเป็นสถานที่ท่องเที่ยวอีกแห่งหนึ่งที่เมื่อมาถึงวัดใหญ่ชัยมงคลแล้วจะพลาดไม่ได้

▌ศาลเจ้าพ่อสิทธิชัย
ศาลเจ้าพ่อสิทธิชัยเป็นศาลไม้สักทองทั้งหลัง เชื่อกันว่าดวงพระวิญญาณของพระราชโอรสในพระครรภ์สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์หรือพระนางเรือร่ม มเหสีองค์ที่ 5 ในรัชกาลที่ 5 สถิตอยู่ที่นี่ ซึ่งในขณะนั้นทารกมีอายุในครรภ์ 5 เดือน ศาลเจ้าพ่อสิทธิชัยมีความศักดิสิทธิมาก ชาวอยุธยาเชื่อว่าไม่ว่าบนบานสานกล่าวอะไรก็ได้สมความประสงค์ทุกอย่าง

ค่าใช้จ่าย
ค่าเข้าชม: ชาวไทยฟรี ชาวต่างชาติ 20 บาท
เวลาทำการ
เวลาเปิด-ปิด: เปิดทุกวัน 08.00-17.00 น.
วิธีการเดินทาง
จากเทศบาลเมืองอยุธยา ใช้ถนนเส้นเทศบาลอโยธาขึ้นเหนือ ผ่านเจดีย์วัดสามปลื้มเข้าถนน 3477 ผ่านร้านก๋วยเตี๋ยวเรือวัดใหญ่เลี้ยวซ้ายเข้าวัดใหญ่ชัยมงคล ระยะทาง 3 กิโลเมตร ใช้เวลา 7 นาที ท่านที่ไม่มีรถสามารถเรียกรถตุ๊กตุ๊กได้ หากเดินจะใช้เวลาประมาณ 35 บาท