เป็นวัดมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์กรุงศรีอยุธยา
เนื่อจากเคยเป็นวัดที่พม่าใช้ตั้งฐานบัญชาการจึงเป็นวัดเดียวในกรุงศรีอยุธยาที่ไม่ได้ถูกพม่าทำลาย
และยังคงปรากฏสถาปัตยกรรมแบบอยุธยา
และอยู่ในสภาพสมบูรณ์มากที่สุดในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
วัดหน้าพระเมรุ เป็นวัดยอดนิยม
ของนักท่องเที่ยวที่มักเดินทางไปนมัสการ
หลวงพ่อพระพุทธนิมิตวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญ์บรมไตรโลกนาถที่ศักดิ์สิทธิ์แห่งหนึ่งในกรุงศรีอยุธยา

พระอุโบสถวัดหน้าพระเมรุ

หน้าบันเป็นไม้สักแกะสลักเป็นรูป
พระนารายณ์ทรงครุฑเหยีบเศียรนาค
และมีรูปราหูสองข้างติดกับเศียรนาค
ล้อมรอบด้วยหมู่เทพนม (เทพชุมนุม)
จำนวน ๒๖ องค์มีบังฐานและกระจัง
ลงรักปิดทอง ติดกระจกสี เช่นเดียวกับด้านหน้า
ภายในพระอโบสถเดิมมีถาพเขียนด้วยสีโบราณเป็นรูปภิกษุณีสงฆ์

ในพระอุโบสถมีพระพุทธรูป(พระประธาน)
เป็นพระพุทธรูปหล่อด้วยทองสำริด
ภายนอกฉาบด้วยปูนลงลักปิดทองปางมารวิชัยทรงเครื่องพระมหากษัตราธิราชสมัยกรุงศรีอยุธยา
หน้าตักกว้างประมาณ ๔.๔๐ เมตร สูงประมาณ ๖.๐๐ เมตรพระนามว่า “พระพุทธนิมิตวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญ์บรมไตรโลกนาถ”

เป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องใหญ่ที่สุด
องค์หนึ่งมีพระลักษณะสวยงามมาก
พระนามบ่งชัดถึงพระลักษณะอันพิเศษ
มีพระอภินิหาร เป็นสรณะที่พึ่ง
ที่เคารพสักการะอย่างยิ่งแก่โลกทั้ง ๓ เกิด
ปิติศรัทธาแก่ผู้ที่ได้เข้ามานมัสการ
เป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมือง และคุ้มครองบ้านคุ้มครองเมือง ทำให้ข้าศึกเกิดความเกรงกลัวไม่ทำลายวัดนี้ได้ เป็นที่น่าอัศจรรย์ควรแก่การที่จะไปนมัสการอย่างยิ่ง

วิหารน้อย”

มีขนาดน้อยยาวประมาณ ๑๖ เมตร
กว้างประมาณ ๖ เมตร มีมุขทั้งด้านหน้าและด้านหลัง
ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของพระอุโบสถ ห่างจากพระอุโบสถประมาณ ๒ เมตรเศษพระยาไชยวิชิต (เผือก)
ผู้รักษากรุงในรัชกาลที่ ๓ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
สร้างในปี พ.ศ. ๒๓๘๑ ผู้สร้างได้อัญเชิญ
พระพุทธรูปศิลา (ศิลาเขียว)ประทับนั่งห้อยพระบาท พระนามว่า “พระคันธารราฐ” ย้ายมาจากวัดมหาธาตุ
พระคันธารราฐ” นี้ พระอุบาลีซึ่งจำพรรษาอยู่
ที่วัดธรรมาราม นำมาจากประเทศลังกา
ในคราวที่ท่านเป็นสมณฑูต พร้อมด้วยพระสงฆ์สยามวงศ์ นำพระพุทธศาสนาไปประดิษฐานในประเทศลังกา

นักโบราณคดีมีความเห็นว่าเป็นพระพุทธรูปสมัยทวารวดี สร้างระหว่างพ.ศ. ๑๐๐๐ – ๑๒๐๐ และสันนิษฐานว่าก่อนที่จะนำมาไว้ที่วัดมหาธาตุในสมัยกรุงศรีอยุธยา
เดิมอยู่ที่วัดพระเมรุราชิการาม จังหวัดนครปฐม
เนื่องจากทางราชการขุดพบเรือนแก้วที่ชำรุด
สันนิษฐานว่าเป็นเรือนแก้วของพระพุทธรูปองค์นี้

การเดินทาง

เมื่อมาถึงเกาะเมืองอยุธยา วิ่งรอบคูเมืองไปตามถนนอู่ทอง ตัดข้ามคูเมืองตามเส้นที่จะไปบ้านคลองสระบัว
วัดหน้าพระเมรุอยู่ด้านซ้ายมือ
เปิดเวลา 08.30-17.30 น.