พระราชวังจันทรเกษม ปรากฎหลักฐานในพงศวดารว่าสร้างขึ้นสมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช ประมาณปี พ.ศ. 2120 เพื่อให้เป็นที่ประทับของพระราชโอรสคือสมเด็จพระนเรศวรมหาราช (ก่อนขึ้นครองราชย์) ยามเสด็จจากเมืองพิษณุโลกมาเข้าเฝ้าพระองค์ที่กรุงศรีอยุธยา และพระราชวังแห่งนี้ยังเป็นสถานที่สมเด็จพระนเรศวรทรงใช้เป็นกองบัญชาการรับศึกหงสาวดีเมื่อปี พ.ศ. 2129
หลังจากนั้นเป็นต้นมา พระราชวังจันทรเกษมเป็นสถานที่ประทับของพระมหากษัตริย์อีกหลายพระองค์เรื่อยมา กระทั่งเมื่อคราวเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 พระราชวังจันทรเกษมจึงถูกทิ้งร้างไป
เวลาเวียนมาถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 จึงมีการบูรณะพระราชวังจันทรเกษมอีกครั้ง พร้อมก่อสร้างพระตำหนักและพลับพลาที่ประทับเพิ่มเติม ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงพระราชทานพระที่นั่งพิมานรัตยา ภายในพระราชวังจันทรเกษมให้เป็นที่ทำการของมณฑลกรุงเก่า ซึ่งพระยาโบราณราชธานินทร์ สมุหเทศาภิบาลมณฑลกรุงเก่า รวบรวมโบราณวัตถุต่างๆ มาเก็บรักษาที่นี่ ก่อนปี พ.ศ. 2445 จะจัดตั้งเป็นพิพิธภัณฑ์เรียกว่า โบราณพิพิธภัณฑ์ และเปลี่ยนเป็น โบราณพิพิธภัณฑ์ ในเวลาต่อมา
ปี พ.ศ. 2479 กรมศิลปากร ประกาศให้อยุธยาพิพิธภัณฑ์เป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ในนาม พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ จันทรเกษม รวมรวบวัตถุโบราณให้ประชาชนเที่ยวชม รวมทั้งพระที่นั่งพิมานรัตยา และพลับพลาจตุรมุข ซึ่งรัชกาลที่ 4 ทรงใช้เป็นท้องพระโรงสำหรับออกงานว่าราชการ
เวลาทำการ : ทุกวัน ยกเว้นวันจันร์ อังคาร และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 9.00-16.00 น. ค่าเข้าชมชาวไทย ผู้ใหญ่ 20 บาท เด็ก นักเรียน นักศึกษา ชมฟรี
ที่ตั้ง : ภายในเกาะเมืองอยุธยา ถนนโรจนะ เยื้องมหาวิทยาลัยราชภัฎพระนครศรีอยุธยา
ติดต่อ : 035-241-587