ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันตก ทิศใต้ของเกาะเมือง มีอาคารสีขาวเล็กๆ หลังหนึ่งตั้งอยู่ นั่นคือที่ตั้งของอนุสรณ์สถานหมู่บ้านโปรตุเกส ซึ่งถือเป็นชาวยุโรปชาติแรกที่เดินทางเข้ามากรุงศรีอยุธยา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2054 สมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 พระมหากษัตริย์องค์ที่ 10 แห่งอยุธยา ในฐานะของพ่อค้าและทหารรับจ้าง
ชาวโปรตุเกสเป็นชาวยุโรปซึ่งมีจำนวนมากที่สุดของอยุธยา มีการสร้างโบสถ์เพื่อประกอบพิธีทางศาสนาสามหลังคือ โบสถ์นักบุญเปโตร คณะโดมินิกัน โบสถ์นักบุญเปาโล คณะเยซูอิท และโบสถ์คณะฟรานซิสกัน
สำหรับโบราณสถานภายในหมู่บ้านโปรตุเกส คือซากโบสถ์นักบุญเปโตร นอกจากมีการค้นพบโบราณวัตถุหลายอย่าง ยังพบว่าเป็นสุสานอีกด้วย มีการขุดพบโครงกระดูกมนุษย์มากกว่า 200 โครง หลุมขุดค้นบางส่วนจัดแสดงอยู่ภายในอาคารนั่นเอง
เวลาทำการ : ทุกวัน 9.00-17.00 น. ไม่มีค่าเข้าชม
ที่ตั้ง : อยู่ตรงข้ามฝั่งแม่น้ำกับหมู่บ้านญี่ปุ่น เดินทางได้จากวงเวียนเจดีย์วัดสามปลื้มแล้วขึ้นสะพานข้ามแม่น้ำ หรือต่อเนื่องมาจากทางวัดไชยวัฒนาราม วัดพุทไธสวรรค์